انواع نورپردازی ساختمان

نورپردازی اهمیت زیادی در سلامت روح و روان افراد دارد و ساختمان را برای فعالیتی که قرار است در آن انجام شود آماده می‌کند. طراحی نورپردازی ساختمان باید آگاهانه باشد و محیط را برای فعالیتی که قرار است فرد در آن انجام دهد آماده کند. در نورپردازی ساختمان اگر وسایل نورپردازی در موقعیت مناسب قرار بگیرند، به فضا روح می‌دهند و نقش‌های زیبایی در محیط ایجاد می‌کند. عدم توجه به نورپردازی ساختمان موجب از بین رفتن زیبایی آن می‌شود. درادامه شما را با انواع نورپردازی ساختمان آشنا می‌کنیم.

نورپردازی طبیعی ساختمان

پنجره‌ها تأمین کننده نور طبیعی ساختمان هستند. معمولا 20 درصد اتاق‌ها پنجره است. یک نورپردازی مناسب باید ترکیبی از نور طبیعی و مصنوعی باشد. علاوه بر پنجره، موارد زیر نیز در تأمین نور طبیعی ساختمان نقش دارند:

• کمیت و کیفیت نور طبیعی در ساختمان
• جهت قرار گرفتن خانه (شمالی یا جنوبی بودن آن)
• اندازه، شکل اتاق و زوایای آن

نور شمالی نسبت به نور جنوب سردتر و ضعیف‌تر است اما رنگ‌ها را حقیقی‌تر نشان می‌دهد. نور جنوب تم گرمی به رنگ‌ها می‌دهد که در عصر حالت دل‌نشینی ایجاد می‌کند.

شکل و اندازه اتاق در نورگیری تأثیر زیادی دارد. هرچه اتاق کوچک‌تر باشد به نور کم‌تری نیاز دارد اما این موضوع همیشه صدق نمی‌کند. شکل و محل قرارگیری پنجره‌ها بر میزان نیاز اتاق به نور نیز اثرگذار است. اتاق‌هایی که مستطیلی‌اند و پنجره‌ها در عرض آن است نسبت به اتاقی که پنجره‌ها در طول آن است نور بیشتری می‌خواهد. هم چنین ساختمانی که منظره آن با درخت یا محافظی گرفته شده است به نور طبیعی بیشتری نیاز دارد.

نورپردازی مصنوعی

در نورپردازی مصنوعی زمانی که نور طبیعی وجود ندارد مانند شب از المان‌های روشنایی استفاده می‌شود. در نورپردازی مصنوعی تنها از نور طبیعی خورشید استفاده نمی‌شود. نورپردازی مصنوعی را می‌توان به سه روش: نورپردازی متمرکز؛ موضعی و عمومی انجام داد.

از آن‌جایی که نور طبیعی ساختمان را نمی‌توان به صورت دلخواه درآورد باید از نورپردازی مصنوعی استفاده کرد. با نورپردازی مصنوعی می‌توان نقص‌های نور طبیعی را برطرف کرد. اگر بابت کم بودن نورطبیعی اتاق‌تان احساس افسردگی و بی‌حوصلگی دارید با نور مصنوعی این حس قابل تقلیل است. نوپردازی ساختمان به دو دسته نورپردازی بیرونی و داخلی تقسیم‌بندی می‌شود. نورپردازی بیرونی مربوط به فضای بیرون ساختمان و نورپردازی داخلی مربوط به فضای داخل ساختمان است.

نورپردازی عمومی

در نورپردازی عمومی‌‌، نور به طور یکسان در فضا پراکنده می‌شود و روشنایی لازم را تأمین می‌کند. به نورپردازی عمومی، نور از بالا هم گفته می‌شود. از این روش نورپردازی برای جبران نور طبیعی ساختمان و ایجاد نور یکنواخت در شب استفاده می‌شود. نور عمومی را با لوستر یا آویزهای سقفی مستقیم یا نورهای کارگذاشته شده در فرورفتگی سقف کاذب تأمین می‌کنند.

نورپردازی عمومی محیطی یکنواخت و آرامش بخش به وجود می‌آورد و کم‌ترین سایه را در محیط ایجاد می‌کند. از مشخصات این نور می‌توان به فراهم کردن امکان دید و روشن کردن بیشتر مناطق اشاره کرد. برای نورپردازی ساختمان پیشنهاد می‌شود هر ۶۰۰ تا ۷۰۰ سانتیمتر مربع یک منع نور عمومی در محیط داشته باشید. رنگ سقف بر میزان و شدت نور عمومی تأثیر زیادی دارد. زمانی که رنگ سقف سفید است، رفلکس شدیدتر از حالتی است که رنگ سقف تیره است و شاهد پخش شدگی نور بیشتری هستیم.

نورپردازی متمرکز

در نورپردازی متمرکز که به آن نورپردازی نقطه‌ای نیز گفته می‌شود تنها نقطه‌ای از فضا روشن می‌شود. برای برجسته نشان دادن المان‌های ساختمان مانند مجسمه تاریخی یا یک اثر هنری می‌توان از نورپردازی متمرکز استفاده کرد. با نورپردازی متمرکز فضای بیهوده و فاقد اهمیت به فضایی جذاب تبدیل می‌شود.

نورپردازی موضعی

نورپردازی موضعی بر عکس نورپردازی عمومی است و از آن برای روشن کردن یک فضای مشخص استفاده می‌شود. با نورپردازی موضعی، یک فضای مشخص مانند میز ناهارخوری یا میز مطالعه از سایر قسمت‌ها جدا می‌شود.

نورپردازی فضای بیرونی ساختمان

نورپردازی بیرونی به دو دسته نورپردازی نما و فضای سبز دسته‌بندی می‌شود. در ادامه نکات مهم برای نورپردازی هر کدام از این محیط‌ها را نام برده و بیشتر توضیح می‌دهیم.

نورپردازی نما

برای نورپردازی نمای ساختمان باید به هماهنگ بودن رنگ نور انتخاب شده و رنگ متریال نمای ساختمان دقت کرد. یکی از مهم‌ترین بخش‌های نورپردازی ساختمان، نورپردازی نما است. عواملی که بر نورپردازی ساختمان اثرگذار است عبارت است از:

• رنگ
• شدت نور
• مصرف انرژی
• انتخاب نحوه نورپردازی

در نورپردازی نمای ساختمان نباید از رنگ‌های آزاردهنده استفاده کنید. هم چنین نورپردازی آن باید به گونه ای باشد که مزاحمتی برای ساختمان‌های مجاور ایجاد نکند. در آخر طراحی نورپردازی نمای ساختمان باید به گونه ای باشد که به فضای داخل خانه راه پیدا نکند.

نورپردازی حیاط و فضای سبز

اگر فضای سبز و حیاط ساختمان نورپردازی مناسبی داشته باشد، آرامش بیشتری در محیط ایجاد می‌شود. نورپردازی فضای سبز آرامش محیط را بیشتر می‌کند و محیط را زیباتر می‌کند. برای نورپردازی محوطه حیاط باغ نیازی به استفاده از تجهیزات نورپردازی پیشرفته و پرداخت هزینه سنگین نیست. با استفاده از نورهای متحرک مانند: چراغ‌های نورپردازی شارژی، شمع، فانوس یا ریسه محوطه منزل را نورانی کرده و جلوه آن را زیباتر خواهید کرد.

نورپردازی داخلی ساختمان

نورپردازی داخلی ساختمان نقش کلیدی در طراحی نورپردازی داخلی ساختمان دارد. در نورپردازی داخلی، دیوارها و سقف‌ها نقش مهمی دارند. نورپردازی داخلی شامل: نورپردازی آشپزخانه؛ سالن پذیرایی؛ اتاق خواب؛ سرویس بهداشتی و اتاق غذاخوری می‌باشد.

نورپردازی آشپزخانه

آشپزخانه اصلی ترین قسمت خانه است و باید پرنور باشد. آشپزخانه محیطی پر رفت و آمد است و برای نورپردازی آن می‌توانید از یک منبع نور سقفی استفاده کنید. هنگام نورپردازی این محیط به قسمت‌هایی که بیشتر استفاده می‌شود مانند: کابینت؛ کانترآشپزخانه؛ کشوها و سینک ظرف شویی بیشتر توجه کنید. برای گرم و صمیمی‌کردن محیط آشپزخانه روی لامپ‌های آویز نور گرم نصب کنید.

نورپردازی سالن پذیرایی

روشنایی سالن پذیرایی باید در حد کافی باشد. روشن بودن بیش از حد آن آرامش اتاق را از بین می‌برد. داشتن نور‌پردازی مناسب بر روی میز پذیرایی توجه مهمانان را به خود جلب می‌کند. استفاده از نورهای مستقیم در سالن پذیرایی آرامش بخش نیست به همین خاطر توصیه می‌شود از نورهای غیر مستقیم استفاده کنید.

نورپردازی اتاق خواب

اتاق‌خواب فضایی برای استراحت و خواب است به همین خاطر نور آن باید تسکین دهنده باشد. بهترین گزینه برای نورپردازی اتاق خواب استفاده از آباژور است. اگر قصد دارید برای نورپردازی اتاق خواب‌تان از لوستر استفاده کنید باید مراقب باشید نور لوستر مستقیم نباشد. رنگ لامپ اتاق خواب خود را رنگی انتخاب کنید که به نور خورشید نزدیک‌تر باشد.

نورپردازی اتاق غذاخوری

نور طبیعی مناسب‌ترین گزینه برای نورپردازی اتاق غذاخوری است. برای این‌که سطح میز کامل روشن باشد چراغ یا لوستر باید دقیقا بالای میزغذاخوری باشد. برای نورپردازی این مکان می‌توانید از چراغ‌های متحرک مانند شمع و ریسه نیز استفاده کنید.

نورپردازی دیوارها

 معمولا افراد تصور می‌کنند نورپردازی دیوارها تأثیری در زیبایی کل فضای اتاق ندارد اما این طور نیست. چنان چه در اتاق خود از جزئیاتی مانند گچ بری، آرک، شلف استفاده می‌کنید، نورپردازی مناسب آن جذابیت محیط را بیشتر می‌کند. در صورتی که طراحی اتاق نشیمن به سبک معاصر باشد و در دیزاین آن از سنگ استفاده شود، بهتر است بر روی سنگ از لامپ استفاده کنید. با این کار نقش و نگار سنگ نمایش داده شده و فضا زیباتر می‌شود.

اگر حتی در طراحی دیوار از آجر استفاده کرده اید می‌توانید از این ایده استفاده کنید. در دیوار آجری لامپ باید دقیقا بالای سنگ یا آجر باشد. اگر دیوار سطح یکنواختی ندارد و قسمت‌هایی از آن آسیب دیده است پیشنهاد می‌شود در قسمت‌های آسیب دیده از لامپ استفاده نکنید.

نورپردازی سرویس بهداشتی

بهترین گزینه برای نورپردازی سرویس بهداشتی، استفاده از چراغ‌هایی است که نور کافی تولید می‌کند. برای نورپردازی سرویس بهداشتی لامپ‌های سفید یا لامپ‌هایی با نور طبیعی نزدیک به خورشید انتخاب کنید. چراغ‌های سرویس بهداشتی باید به گونه‌ای نصب شود که کم‌ترین سایه را بر روی صورت ایجاد کنند.

نورپردازی هوشمند

امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی، اجرای نورپردازی هوشمند برای ساختمان امکان پذیر است. در نورپردازی هوشمند شما می‌توانید با استفاده از نرم افزارهای نصب شده بر روی گوشی و لپ تاپ روشنایی ساختمان خود را کنترل کنید. با نورپردازی هوشمند شما حتی در محدوده خارج از ساختمان نورپردازی آن را کنترل می‌کنید. نورپردازی هوشمند تأثیر زیادی در صرفه جویی مصرف انرژی دارد و با آن هزینه‌های قبض برق شما به طور چشم گیری کاهش می‌یابد. در نورپردازی هوشمند برای کنترل نور از لامپ‌های مختلفی مانند: لامپ هالوژن، لامپ ال ای دی، فلورسنت و لامپ رشته‌ای استفاده می‌شود.

مزایای نورپردازی هوشمند

نورپردازی هوشمند با استفاده از آخرین تکنولوژی‌های روز دنیا انجام می‌شود و تلفیقی از هنر و فناوری است. ساختمانی که مجهز به نورپردازی هوشمند باشد جزء لوکس‌ترین ساختمان‌ها محسوب می‌شود. از مزایای نورپردازی هوشمند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان تغییر رنگ و زیبا سازی فضا
• آسان بودن
• تنظیم شدت و زمان روشنایی از راه دور با تلفن همراه
• استفاده از کلیدهای تاچ یا لمسی به جای کلیدهای دستی
• کاهش هزینه مصرف برق
• کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری تجهیزات نورپردازی