بررسی نورپردازی پل های تاریخی و پل های جدید در شهر اصفهان

شرق شناسان در دنیا کشور ایران را به عنوان کشوری می شناسند که معماران و هنرمندان، هنر خود را در طراحی و ساخت پل نشان داده اند. پل هایی با قدمتی چند صد ساله و معماری زیبا و پایدار که چشمان گردشگران زیادی را به خود جلب کرده است. نورپردازی پل ها تأثیر زیادی در نما و زیبایی آن دارد.
اصفهان به عنوان مهد فرهنگ و تمدن ایران از دیرباز با رود زاینده رود شناخته شده است. اتصال دو سوی این رودخانه با پل های زیادی می باشد، از پل شهرستان با قدمتی نزدیک به 2000 سال تا پل های جدیدی که در نیم قرن گذشته بر روی زاینده رود ساخته شده اند.

زندگی شبانه ی پل های اصفهان بخشی جدایی ناپذیر از زندگی شهروندان و مسافران این شهر است. واضح است که زندگی شبانه بدون نور و نورپردازی شهری معنای خاص خود را از دست می دهد. از این رو نورپردازی پل های روی زاینده رود موضوع این مقاله ی شرکت پایا رسا الکترونیک است که به دو بخش پل های تاریخی و پل های جدید تقسیم می گردد.

نورپردازی پل های تاریخی

پل های تاریخی چون پل شهرستان، پل مارنان، پل خواجو، سی وسه پل و پل جویی از جمله پل های تاریخی اصفهان است که هر کدام به نوبه ی خود باعث جذب توریست و گردشگر می گردد. از مواردی که مسئولان بایستی نسبت به آثار تاریخی توجه نمایند نحوه‌ي نگهداري، توجه و چگونگي جذب گردشگر به اين سازه‌هاي تاريخي است ولی در عین حال مهم ترین نکته در این مورد، چگونگی نورپردازی این بناها در شب برای بازدید کنندگان است زیرا عده ای از گردشگران و بازدید کنندگان فقط شب ها فرصت بازدید از این بناها را دارند.

بر اساس نظر کارشناسان شرکت پایا رسا الکترونیک، پل های تاریخی اصفهان دارای قابلیت های زیادی جهت نورپردازی می باشد که در صورت توجه، زیبایی و اصالت آن را می توان دو چندان به نمایش گذاشت. در نورپردازی پل های تاریخی اصل حفظ اصالت اجزای تشکیل دهنده و شکل پل حرف اول را می زند. تقریبا شکل اصلی تمامی پل های تاریخی برروی زاینده رود بر تعدادی دهانه ی قوسی شکل(آرک) است.

قسمت عمده ی نورپردازی باید نمایانگر هنر ساخت این دهانه ها و بازتاب زیبایی نور و شکل پل برروی رود باشد. این مورد کمابیش در نورپردازی تمامی پل های تاریخی اصفهان رعایت شده است. این قوس ها و رواق ها، کاشی کاری ها و …، بستری بسیار مناسب برای بازی با نور را فراهم می سازد. مسئله ی بعدی رنگ مورد استفاده در نورپردازی این پل هااست.

اکثر پل ها با نور آفتابی با دمای رنگ حدود k 3000 (ww) نورپردازی شده اند که بهترین رنگ برای نورپردازی آثار تاریخی به خصوص با نمای آجری زرد رنگ است اما در آخرین تغییرات صورت گرفته، رنگ نورپردازی پل خواجو و سی و سه پل به رنگ انبه ای با دمـای حدودأ K1000 (amber) تغییر یافته که عموم مردم و نه فقط اهل فن آن را بسیار نامناسب ارزیابی کرده اند، زیرا هم بافت و مصالح تاریخی پل را تحت الشعاع قرار داده و هم از لذت بصری کاسته است.

شیوه ی نورپردازی کنونی از مد افتاده و ناکارآمد می باشد. روشن کردن فضاهای منفی با استفاده از نورافکن های دفنی که خود باعث آسیب به کالبد این آثار تاریخی است، باعث نمایش پل به صورت کورسویی از دور می باشد که با یک نورپردازی امروزی و بدون آسیب به بدنه و با رعایت فاصله ی مجاز به پیکره ی پل، می توان عظمت و زیبایی پل ها را با نوری متناسب به نمایش گذاشت.

برای نورپردازی این پل ها می توان از LED و نورهای لیزری استفاده کرد. در سال های اخیر بر روی بعضی از پل های اصفهان مانند پل خواجو، ویدیو مپینگ هایی با مناسبت های مختلف اجرا گردید و از پل به عنوان پرده ی نمایش برای برگزاری این اجراها، استفاده گردید. پل خواجو پلی تاریخی و زیبا با 133 متر درازا و 12 متر پهنا بوده و دارای 24 دهانه است. این پل به دستور شاه عباس دوم و در سال 1060 هجری از سنگ و آجر بر روی خرابه‌های پل حسن بیک ساخته شد.

اجرای ویدیو مپینگ بر روی پل تاریخی خواجو، علاوه بر ایجاد محیطی شاد و مفرح برای گردشگران و بازدید کنندگان، معرف این پل و شهر زیبای اصفهان نیز بود. از جمله ی اجراهای ویدیو مپینگ بر روی این پل می توان به ویدیو مپینگ نوروز 96 که توسط شرکت پایا رسا الکترونیک اجرا گردید اشاره کرد که با استقبال بسیار زیاد گردشگران مواجه شد.

از مواردی که نورپردازی نامناسب موجب آن می گردد، نبودن نور کافی در بخش هایی از پل ها و وجود تاریکی است که خود زمینه ای برای فعالیت های تخریبی و دیوار نویسی بر روی این آثار تاریخی را بوجود آورده و بسیار فاجعه بار می باشد. امید است که از این پس در نورپردازی نمادهای کهن اصفهان دقت و شکیبایی بیشتری به کار گرفته شود.

نور پردازی پل های جدید

پل هایی که در قرن اخیر ساخته شده اند اصولا از روش های معماری جدید پیروی کرده و اغلب با سنگ و بتون ایجاد شده و یا در آن سنگ تراش خورده استفاده شده است. پل های جدید بر روی زاینده رود با ساختارهایی مختلف ولی عمدتا با پایه های بتونی هستند. تمرکز در نورپردازی این پل ها بیشتر نورپردازی روی آن بوده تا پایه ها.

هم چنین بیشترین متریال نورپردازی به کار رفته، وال واشرها هستند که هم به صورت تک رنگ و هم فول کالر نصب شده اند. در برخی نیز از ریسه های نئون فلکسی و چراغ های اسپات استفاده شده است. از دیگر روش ها برای نورپردازی پل ها می توان به المان های نورپردازی اشاره کرد. این المان ها قابل تعویض بوده و می توان در هر مناسبت، المانی مناسب را در محل های مناسب و مورد نظر قرار داد.

اصفهان به دلیل وجود جاذبه های توریستی و گردشگری، بایستی در نورپردازی پل ها و معابر خود، از تمامی امکانات و پتانسیل خود برای به نمایش گذاشتن این قدمت و زیبایی فرو گذار ننماید. این مهم زمانی اجرایی می گردد که از شرکت ها و مراکز متخصص در این امر مشاوره و همکاری گرفته شود.
شرکت پایا رسا الکترونیک از جمله شرکت های متخصص و کارآزموده در جهت نورپردازی و ویدیو مپینگ می باشد و تا کنون پروژه های نورپردازی بسیاری در این زمینه انجام داده و آماده ی هر گونه همکاری با مراکز مربوطه می باشد.